Merhaba, bir Manavgatlı olarak afro-türkleri size anlatmam gerekiyordu, bu yazı yine farklı yazılardan biri olacak. “Underrated*” süper starımız Esmeray’ın bir şarkısıyla yazıya başlamak istiyorum, yazının sonunda tekrardan sevgili Esmeray Diriker’e değineceğim. Yazının sonundaki şarkıyı da kesinlikle dinlemelisiniz.

“Afrika kökenli Türklerin Manavgat’la bağlantısı ne?” diye düşünebilirsiniz. Türkiye’de yaşadıkları yerlerden sadece bir tanesi Manavgat. Osmanlı döneminde Afrika’dan Zanzibar üzerinden köle ticareti yapılmış. Bu arada Zanzibar’ı araştırdım, gereksiz bilgi olacak ama orası da ilginç bir yer. Zanzibar, Tanzanya’ya bağlı iki adadan oluşan özerk yönetilen bir bölge bunun dışında dünyanın önde gelen baharat üreticilerindenmiş.

İşte Osmanlı İmparatorluğu Nijer’den, Suudi Arabistan’dan, Libya’dan, Kenya’dan, Sudan’dan insanları alıp Manavgat, Dalaman, Çukurova, Menderes ve Gediz Ovasına getirmiş, evet köle olarak ama yani zihnimizde canlandırdığımız kölelik değil. Reyisler gelmiş buraya bahçıvanlık, aşçılık, hayvancılık, tarım vs. yapıp geçimlerini sürdürmüş. Evet, çalışmışlar ama tam olarak köle gibi değil.

Bazı Afrika kökenliler ise 1923 yılında Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi sırasında Girit’ten gelmiş, Ege bölgesine, çoğunlukla da İzmir’e yerleşmiştir. O zaman ki toplam sayıları yaklaşık 5.000 kişi civarındaymış.

Bunun dışında Kuzey Kıbrıs’ta yaşayan Afrika kökenli Türklerde bulunmakta hatta aralarında Kıbrıs’ın tanınan eğitimci ve köşe yazarı Ertanç Hidayettin’de vardır.

 

Köşe yazarı Ertanç Hidayettin

Bu insanlar “afro mafro değil biz türküz kardeşim” diyen vatan sevgisiyle büyümüş insanlar bizden farklı değiller. Bilinmesi gereken bir konu da bu insanların kökeni Afrika yani çingene değiller. Çingenelik, farklı bir ırk. Çingenelere buradan selamlar onlar için de yakında detaylı bir yazımız olacak.

Gelelim Esmeray’a.. Kadife sesli, inci dişli, çikolata renkli süper starımız Esmeray. “Gel Teskere” şarkısıyla bir dönem askerlerin vazgeçilmezi olmuş. Şimdilerde Can Gox tarafından popülerlik kazanan eşi Şemi Diriker’in bestesi olan “Unutama Beni” şarkısını seslendiren bence hak ettiği değere ulaşmamış starlarımızdan. Öyle bağrına basmış ki onu askerlerimiz, kansere yakalandığında ameliyat parasını kendi ceplerinden toplamışlar. Fakat ameliyat yeterli olmamış 2002 yılında aramızdan ayrılmış.

Siyahilerin bizde batıdan daha az nüfusa sahip olması farklı adetlerin doğmasına neden olmuştur. İnsanlar siyahi birini görünce yanındakini çimdikler ve “on üç buçuk” diye bağırırlarmış, bunu neden yaptıklarını bilmiyorum. Bunun dışında hemen hemen hepimizin bildiği “yağmur yağıyor, seller akıyor, arap kızı camdan bakıyor” melodisi aslında onu anlatıyor. “13.5” şarkısıyla size veda ediyorum. Bence çok duygusal bir şarkı, keyifli dinlemeler kendinize iyi bakın..

Esmeray – 13,5 Şarkısı Sözleri

yağmur yağıyor seller akıyor
arap kızı camdan bakıyor

benim işte arap kızı
saçlar kıvır kıvır, dudaklar kırmızı
gözler boncuk boncuk, dişler inci dizi
alnıma yazılmış bir kara yazı

korkar kaçar çoluk çocuk
bir çimdik 13,5
rengim kara olsun varsın
yeter ki kalbim kara olmasın

annecim aman geliyor öcü
öcü değilse arap bacı
bacının hakkı yok rahat yaşamaya
bacının hakkı yok kalp taşımaya

korkar kaçar çoluk çocuk
bir çimdik 13,5
rengim kara olsun varsın
yeter ki bahtım kara olmasın

underrated: Hakettigi değer verilmeyen, daha fazlasını hak eden.