Bugün derste hocamız sınav sonuçlarımızı isim isim okurken herkese “Sen kaç bekliyorsun?”, “Nasıl geçti?” diye sorup duruyordu. Çoğunluk net bir rakam söylemeyip güzel geçti, iyiydi, çok iyi geçmedi deyip yuvarlak konuşuyordu. Sonra bize döndü ve dedi ki: “Çocuklar Dunning-Kruger Sendromu’nu duydunuz mu?” Hiç kimseden ses çıkmayınca anlatmaya başladı. Türkiye’de çok fazla görülen bir sendrom olduğunu da ekledi.

Dunning-Kruger Sendromu 2000 yılında Cornell Üniversitesi’nden iki psikolog, David Dunning ve Justin Kruger tarafından “Cahil cesareti” olarak tanımlamış ve teori özetle, “Cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine olan güvenini arttırır.” şeklinde açıklanmış ve Nobel Ödülünü de almışlardır.

Araştırmaları sonucu bu iki psikologun ulaştığı sonuçlar:

  • Niteliksiz insanlar ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler.
  • Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eğilimindedir.
  • Niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanların niteliklerini görüp anlamaktan da acizdirler.
  • Nitelikleri, eğitimle artırılırsa, aynı niteliksiz insanlar, niteliksizliklerinin farkına varmaya başlarlar.

Cornell Üniversitesi’ndeki öğrenciler arasında bir test yapıldı ve klasik “Nasıl geçti?” sorusuna öğrencilerden yanıtlar istendi…

Soruların yüzde 10’una bile yanıt veremeyenlerin “kendilerine güvenleri” müthişti. Onların “testin yüzde 60’ına doğru yanıt verdiklerini” düşündükleri; hatta “iyi günlerinde olmaları halinde
yüzde 70 başarıya bile ulaşabileceklerine inandıkları” ortaya çıktı.

Soruların yüzde 90’ından fazlasını doğru yanıtlayanlar ise “en alçakgönüllü” deneklerdi; soruların yüzde 70′ ine doğru yanıt verdiklerini düşünüyorlardı.

Çevremizde böyle insanlar çok fazla vardır. Bazen birini gördüğümüzde “Bu insan nasıl buralara gelmiş?” diyoruz ya da bizimle aynı kademede hatta üst mevkide olan birisi için: “Bu cahillikle benimle aynı yerde nasıl olabilir?” diye düşünüp duruyoruz.

Boşuna kafa yormayalım, olabiliyor arkadaşlar. Böyle insanlar yola çıkarken önündeki risklerin farkında değildir çünkü kaybedecek hiçbir şeyleri yoktur. Ama bilen insan temkinli yaklaşır her şeye ve tüm olabilecekleri düşünür.

Bertrand Russell’ın da dediği gibi; “Dünyanın sorunu akıllıların kuşku içindeyken, aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır.”

Son olarak da hocamız ekledi: “Güzel, iyi, kötü göreceli kavramlardır. Cevap verirken bir referans noktası alın. Neye göre iyi, neye göre kötü, kime göre güzel? Öyle cevap verin.”

kaynak 1