Herkese merhaba. Size, seyirci kalma etkisi ya da daha çok kullanılan adıyla the bystander effect olayından bahsetmem gerekiyor. Çünkü genovese sendromu ve the bystander effect arasında hemen hemen hiçbir fark yok. The bystander effect, bir yardıma ihtiyaç olduğu anda, etrafta ne kadar çok insan varsa, yardım etme olasılığının düştüğünü öne süren bir fenomendir.
Kitty Genovese cinayetini anlatmadan önce seyirci kalma etkisi için yapılan deneylerin birinden bahsedeceğim. Bu konuda birçok deney yapılmış, çoğunu okudum ama en bilineninden bahsetmem gerekirse, bunu Bibb Latane ve John Darley abilerimiz yapmış. Çok kısa keseceğim, olay şu; 3 grup oluşturuyorlar ve grupları 3 farklı odaya yerleştirip anket doldurmalarını istiyorlar. Daha sonra ise odalara duman vermeye başlıyorlar. İlk grupta odaya 1 gönüllü arkadaşımızı alıyorlar, birçok kez tek kişi alıp deneyi tekrarlıyorlar. Tek başına odada anket doldururken duman geldiğini yetkililere gönüllü arkadaşlarımızın %75’i söylüyor.
2. gruba ise 3 gönüllü alıyorlar, 2. odada duman geldiğini yetkililere bildirme oranı %38’e düşüyor.
3. gruba ise 2 oyuncu arkadaş 1 tane gönüllü alıyorlar, oyuncular dumana bakıp tepki vermiyor, diğer arkadaşımızın ise tepki verme oranı %10’a düşüyor.
Deney birçok kez tekrarlandığı için yüzde verebiliyoruz, umarım anlamışsınızdır..saksılar..ateş hekimoğlu..devam
Neyse sonuç olarak insan artarsa tepki verme olasılığı azalıyor. Buradan bir sürü çıkarım yapılabilir ama sıkıldım devamını siz yapın. Şimdi Kitty’den bahsedeyim.
Kitty Genovese Cinayeti
13 mart 1964.. Kitty 28 yaşında bir genç kız. Gece 2:30 civarında işten çıkıyor, arabasıyla evine doğru gidiyor. New York City’de Hoover caddesinde Winston Moseley denen bir şerefsiz tarafından takip edilmeye başlıyor. Kitty, apartmanına yaklaşık 30 metre kala elinde avcı bıçağıyla onu takip eden Moseley’i fark ediyor ve kaçmaya başlıyor. Maalesef, Moseley onu yakalayıp sırtından iki kez bıçaklıyor.
O gün hava çok soğuk ama pencereden farkediyorlar olayı, hatta Robert Mozer isimli bir komşusu “kızı bırak!” diye bağırıyor. Bu sesten sonra Moseley uzaklaşıyor ama sadece 10 dakika sonra geri gelip Kitty’ye tecavüz edip bıçak darbeleriyle öldürüyor.
Tam 38 kişi olayı görmüş, duymuş ve hiçbiri polise haber vermemiş veya bir tepki göstermemiş, kadın herkesin gözü önünde can vermiş. 1964’te yaşanan bu acı olaydan sonra “Genovese Sendromu” literatüre dahil olmuş.
Kendinize iyi bakın