Grigori Rasputin, rus tarihinde kendine yer bulan ilginç bir isimdir. Bir çok kez öldürülmeye çalışılan fakat ölümü hiçte kolay olmayan kimilerine göre doğaüstü yeteneklere sahip bir insandır. Tam adı “Grigori Yefimoviç Rasputin” olan mistik şifacı, 22 Ocak 1869’da Ural Dağları’nın yakınındaki Pokrovskoye köyünde doğdu.
Rasputin’in babası, annesi ve kardeşleri
Babası “Efim Vilkin Rasputin“, annesi “Anna Parshukova” olan şifacının bir kez evlenmiştir ancak bir çok gayrı meşru ilişkisi vardır. İlk ve tek evlililiğini 1886 yılında “Praskovia Fedorovna Dubrovina” ile yapmıştır. Michael, Anna, Grigori, Dmitri, Maria, Barbara, Paraskeva adında bilinen 7 tane çocuğu vardır. Aralarında en çok bilinen Maria‘dır.
Grigori Rasputin, karısı Praskovia Fedorovna Dubrovina ve kızı Maria Rasputin
Çocukluğu hakkında çok şey bilinmeyen Rasputin’in, çocukluk yılları Sibirya’da geçer. Doğayla iç içe, babasının çiftliğinde kardeşleri ile beraber hayatı tanımaya başlar. Maria adında sara hastası bir kız kardeşi ve Dimitri adında da bir erkek kardeşi vardı. Maria, Tuna Nehri’nde boğularak öldü.
Bir gün Rasputin ve erkek kardeşi Dimitri göletin kenarında oyun oynarlarken, Dimitri kayıp suya düştü. Rasputin de onu kurtarmak için arkasından atladı. İkisi de boğulmak üzerelerken yoldan geçen bir kişi tarafından kurtarıldılar. Ancak Dimitri zatürre oldu ve hayatını kaybetti.
Garip olaylar Rasputin’in hayatının daha ilk yıllarında başlamıştı. İki kardeşinin de aynı kaderi paylaşan ölümü Rasputin’i derinden etkiledi. Öyle ki daha sonra çocuklarının isimlerini de Maria ve Dimitri koyacaktı.
Uzun boyu, derin mavi gözleri ile çevrenin ilgisini daha küçük yaşlardan itibaren çekmeye başlamıştır. Daha da ötesi ilginç bir şekilde dile getirdiği bütün tahminleri ve öngörüleri gerçeğe dönüşmektedir. Genç yaşlarda kendisinde bazı haller olduğunu fark eden Rasputin yavaş yavaş bazı yeteneklerini de (hipnoz) keşfetmeye başlamıştı. Fakat bir olay var ki Rasputin gerçek anlamda ailesini ve köylüleri hayretler içinde bırakır. Bir gün babasının çiftliğinden bir at çalınır. Rasputin ne atı, ne hırsızı, ne de olayı görmemiştir. Fakat babasına hırsızın adını söyler, önce kimseyi bu şekilde itham etmenin yanlış olduğunu düşünür babası ama işin ilginç tarafı Rasputin’in hırsız dediği adam kendiliğinden suçunu itiraf eder. Okuma yazma bilmemesine rağmen, zekası ve hipnoz yeteneği sayesinde dolaştığı yerlerde etrafında insanları toplamaya başladı. Bu olaydan sonra ailesi ve bütün çevresi onun gerçekten doğaüstü güçlere sahip olduğunu düşünmeye başlamıştır.
Bir kaç kez hırsızlık suçundan yakalanınca 18 yaşında üç ayını Verkhoturye Manastırı‘nda geçirmek zorunda kaldı. Oradayken Meryem Ana’nın ona göründüğünü iddia etmeye başladı ve kendini seçilmiş bir aziz olarak tanıttı.
Serseri bir gençlik yaşamının ardından, Ortodoksların ‘hain’ bir tarikat olarak niteledikleri ettikleri Skopsty Tarikatı ile tanıştı. Bu tarikatın müritleri, ‘Tanrı’ya ulaşmanın tek yolunun ‘günah işlemek’ olduğunu vaaz ediyorlardı ve bu, Rasputin’e oldukça çekici gelmişti.
Günah işleyerek günahtan çıkacaklarına inanan bu topluluk evlilik dışı cinsel ilişkiyi teşvik eder. Bu da Rasputin’in kadınlarla olan dillere destan hikayelerine bir açıklık getirebilir.
1889 yılında Proskovia Fyodorovna Dubrovina ile evlendi ve 3 çocuğu oldu; Maria, Dimitri ve Varvana. Ayrıca başka bir kadından da gayrimeşru bir çocuğu oldu.
1901 yılında bir aziz olduğunu iddia ederek Pokrovskoye’deki evini terk etti. Yolculuğu boyunca Yunanistan ve Carussalem olmak üzere bir çok yer gezdi. 1903 yılında St. Petersburg‘a varan Rasputin’in, burada mistik bir şifacı ve aziz olarak ünü yayılmaya başlamıştı. Öyle ki 1904 yılında Çar Romanov’un küçük oğlu Alexei’nin hemofili olduğunu öğrenir ve çocuğu ancak kendisinin tedavi edebileceğini iddia eder. Alexei, hemofili hastasıydı. Doktorlar çocuğun hastalığına çare bulamıyorlardı. Bir gün attan düşüp yaralanınca kanamasını bir türlü durduramadılar. Doktorlar tarafından ölmesi beklenen oğlunun bu durumu karşısında Çariçe çaresiz kalmıştı.
Arkadaşı Anna Vyrubova’dan bu gizemli şifacının methini duydu ve Rasputin’i saraya davet etti. Rasputin, çocuğun kanamasını, başında dua ederek ve elleriyle dokunarak durdurdu. Çar ve Çariçe gözlerine inanamadılar ve Rasputin’i doğaüstü güçleri olan bir insan gibi görmeye başladılar. Ancak Alexei’nin hastalığı tamamen geçmemişti. Her nöbetinde Rasputin saraya çağırılıyor ve onu iyileştiriyordu. Git-gel’lerden sonra, Rasputin sarayda, ailenin yakınında kalmasına karar verdiler. Bundan sonra saray yılları başlar onun için. Saray çevresi ve Rusya yüksek sosyetesi için birçok vaaz verir, radikal görüşleri ve ilginç kehanetleri onu Rusya burjuvazisinin en merak edilen adamı yapar. Uzun boyu, heybetli sakalı, insanın içine işleyen derin bakışları ve inanılmaz hitabet gücü ona özellikle kadınlar arasında büyük bir hayran kitlesi oluşturur. En büyük hayranı ise Çariçe Aleksandrova’dır.
Köylü papazın yükseldiği bu ‘sağ kol’ pozisyonu, özellikle geleneksel rahip kastını öfkelendirmişti. Kısa sürede hakkında birçok dedikodu ortaya çıkar. Bunlardan birinde; Rasputin’in Çariçe ve onun dört kızı ile ahlaksız ilişkilere girdiği söylenmekte ve halk içinde gün geçtikçe yayılmaktaydı.
Rasputin ise, bu dedikoduları haklı çıkarmak için elinden geleni yapmakta, içki masalarında ‘Çariçe ve kızları ile maceralarından’ çokça bahsetmekteydi.
Gizli polis, bir süre sonra devreye girer ve Rasputin, olanları duyan öfkeli Çar’ın karşısına çıkarılır. Nikola, ona sürgün cezası verir ama Rasputin şehri terk eder etmez, küçük Alexei onulmaz bir kanamaya tutulur. Rasputin hemen geri çağrılır ve çocuğu kurtarır.
Bu andan itibaren, kendisine bağımlı hale gelen Çar ve Çariçe’ye her alanda isteklerini dayatmaya başlar. Dış politikadan ekonomiye kadar birçok alanda, sahip olduğu diğer ilişkilerin de tavsiyeleriyle, adeta ülkeye hükmetmeye başlar.
Sarayda kaldığı süre boyunca Rasputin’in aşırı hareketleri Çar dahil birçok kişiyi huzursuz etmeye başlar. Çar üzerinden politikaya olan büyük etkisi, saray çevrelerinde diğer politikacıları rahatsız ediyordu. Aile ile kan bağı olmayan çiftçi bir adamın bu kadar büyük bir yaptırım gücüne sahip olması akıl alır şey değildi.
Ayrıca cinsel yaşamındaki aşırılıklar ve bunları hiç sakınmadan yaşaması da bardağı taşıran son damla olmuştu. (Rasputin’in bir rahibeye tecavüz ettiği bile rivayet edilir.) Saray çevresindeki bu dedikodular ve huzursuzluklar giderek yayıldı. Ortodoks Kilisesi de kendine peygamber diyen bu adamın din adamı değil, dini istekleri doğrultusunda kullanan bir şeytan olduğunu iddia etmeye başladı. Yaptığı her şey olay haline geldi ve gazetelerde de her gün alay konusu oldu. Artık ilahi güce sahip bir aziz değil, bir şarlatandı. Ve bu adamın sözünü dinleyen Çar’a da tepkiler giderek büyüyordu.
Bu arada I. Dünya Savaşı patlak vermişti. Rasputin kesinlikle bu savaşta Almanya ile barış yapılmasını istiyor ve bunu sıklıkla Çar’a iletiyordu. Savaşa karşı olan Rasputin, bunu hem ahlaki açıdan onaylamıyor hem de Rusya için bir felaket olarak görüyordu.
Kendini içkiye ve cinsel hayata iyice kaptırmıştı. Rusya’nın savaştaki başarısızlığından Rasputin sorumlu tutuluyor, vatana ihanet etmekle ve Alman casusu olmakla suçlanıyordu.
Bu arada Rasputin kendine bir vahiy geldiğini ve ordunun başına Çarın kendisi geçmezse savaşı kaybedeceklerini söyledi. Söylenen yapıldı II. Nikolay’ın ordunun başında cepheye gitmesi üzerine, Rusya’nın içişlerinin sorumluluğunu, Rasputin’in elinde oyuncak olan, Çariçe Aleksandra üstlendi.
Çar’ın saraydaki yokluğunda Rasputin’in Çariçe Alexandra üzerindeki etkisi iyice arttı. Onun baş danışmanı haline geldi ve hükümetin kadrolarına kendi seçtiği kişileri getirtti. Kilise görevlilerinin tayinlerinden, kabinedeki bakanların seçimine kadar, her konuya karışmaya başladı.
Ama bu olayın sonucu felaketle sonuçlandı.
Çarın başında olduğu ordu yenilgiye uğradı. Rasputin’e düşman olan diğer politikacılar ve Ortodoks Kilisesi Saraydan desteğini çekti. Rasputin’i öldürüp Rusya’yı daha büyük felaketlerden kurtarmak gayesiyle birçok girişimlerde bulunuldu. Bu girişimlerin sonucunda 30 Aralık 1916 günü öldürüldü.
Rasputinin ölümü yaşamından çok daha esrarengiz oldu.
Saray hanedanının ve diğer politikacıların Rasputin’den duydukları rahatsızlık had safhaya ulaşmıştı. Artık bu adamın ortadan kaldırılması gerektiğini düşünen hanedan mensubu Prens Felix Yussupov ve birkaç kişi bir komplo hazırladılar. 29 Aralık 1916 gecesi, Rasputin, prens tarafından bir odaya içki içmek için davet edildi.
Burada önceden siyanürle hazırlanmış kurabiyeler bulunmaktaydı. Her ne kadar bir kurabiye içerisindeki zehir dozu bir insanı öldürecek miktarda olsa da, hazırlanan şarabın içine de siyanür konuldu.
Rasputin iki kurabiye yedi ve şaraptan da bir bardak içti. Ancak zaman geçmesine rağmen herhangi bir etki görülmüyordu. Paniğe kapılan Yussupov odadan arkadaşlarının yanına çıktı ve planın işe yaramadığını söyledi.
Bu defa da ona bir silah temin edildi. Yussupov, Rasputin’in yanına geri döndü ve silahını bir el ateşledi. Rasputin yere yığılmıştı. Yussupov sevinç içinde arkadaşlarının yanına koştu ve işi başardığını söyledi. Arkadaşları ona bir bardak şarap verdi ve işin sona ermesini kutlayalım dediler.
Ancak Yussupov’un içerisinde bir endişe oluştu, sonra tekrar yerde yatan Rasputin’in yanına gitti. O esnada Rasputin yeşil gözleri ile Yussupova baktı ve bir şeyler söyledi. Odaya dalan Yussupov’un arkadaşı kendi silahı ile Rasputin’e ateş etti. Silahtan çıkan kurşun Rasputin’nin sırtının alt kesimine girerek böbreğine saplandı.
Öldüğünü düşündükleri Rasputin’i bir çarşafa sararak dışarıda beklemekte olan araca doğru taşımaya başladılar. Arabada bekleyen Rayner (ingiliz gizli servisinden bir ajan) kapıyı açmak için dışarı çıktı. O esnada Rasputin’den hırıltılı bir hareket farkettiler.
Ölmediği anlaşılan Rasputin’i bir miktar tekmeleyip sopayla dövdükten sonra, ölümcül darbesi İngiliz Rayner tarafından Rasputin’nin alnının tam ortasından vurularak tamamlandı. Daha sonra araca yerleştirilen Rasputin’in bedenini, buzlarla kaplı Neva nehrine attılar.
Nehre atıldıktan tam olarak 14 saat sonra Rasputin’in cesedi bulundu. Ertesi gün ceset çıkarıldığında, Rasputin’in hemen ölmediği, boğulmadan önce bir süre çırpındığı anlaşılmıştı. Şubat Devrimi sırasında cezasını bulmadığı düşünülerek cesedi mezarından çıkarıldı ve yakılarak imha edildi.
Rasputin, insanın ne kadar günah işlerse o kadar günahtan arınacağını savundu. Kendi günahını da içkiye düşkünlüğünde ve abartılı cinsel yaşamında buldu.
Doğaüstü güçlere sahip olduğuna inanılan bu esrarengiz kişi, Çarlığın çöküşünden ve Sovyet İhtilali’nden sorumlu tutuldu. Adının, Rusça ‘yoldan çıkmış’ anlamına gelen ‘rasputine‘ ile benzerliği kullanılarak alaya alındı. Halen yaşamı ve ölümü üzerindeki gizem perdesi birçok araştırmacının ilgisini çekmektedir.
Rasputin filmi (1996)
Ayrıca “Boney M gurubu” Rasputin için şarkı yapmıştır. Ve Rasputin’in hayat hikayesini anlatan 1996 yapımlı bir film de bulunmaktadır.
Boney M – Rasputin Şarkısı Türkçe Çevirisi
There lived a certain man in Russia long ago
İşte çok eskiden Rusya’da bir adam yaşadı
He was big and strong, in his eyes a flaming glow
Adam iri yarı ve güçlüydü,gözlerinde alevli bir parıltı (vardı)
Most people looked at him with terror and with fear
Pek çok kişi ona dehşet ve korkuyla baktı
But to Moscow chicks he was such a lovely dear
Ama o,Moskova’nın güzel kızlarına göre çok hoş bir sevgiliydi
He could preach the Bible like a preacher
Bir vaiz gibi İncil’den vaaz verebiliyordu
Full of ecstacy and fire
Coşku ve ateş doluydu
But he also was the kind of teacher
Ama aynı zamanda kadınların arzuladığı
Women would desire
Bir çeşit öğretmendi
Ra Ra Rasputin
Lover of the Russian queen
Rus Kraliçe’nin sevgilisi
There was a cat that really was gone
Gerçekten mahvolmuş bir kadın vardı
Ra Ra Rasputin
Russia’s greatest love machine
Rusya’nın en büyük aşk makinesi
It was a shame how he carried on
Rasputin’in devam ettirdiği bir utançtı bu
He ruled the Russian land and never mind the Czar
Rus ülkesini yönetti ve Çar’ı hiç umursamadı
But the kasatschok he danced really wunderbar
Ama kazak dansını gerçekten harika yapardı
In all affairs of state he was the man to please
Devletin bütün işlerinde yararlı bir adamdı
But he was real great when he had a girl to squeeze
Ama kucaklamak için bir kızı tuttuğunda gerçekten müthişti
For the queen he was no wheeler dealer
Kraliçe’ye göre adam kurnaz biri değildi
Though she’d heard the things he’d done
Adamın yaptığı şeyleri duymasına rağmen
She believed he was a holy healer
Onun,oğluna şifa verecek
Who would heal her son
Kutsal bir iyileştirici olduğuna inandı
Ra Ra Rasputin
Lover of the Russian queen
Rus Kraliçe’nin sevgilisi
There was a cat that really was gone
Gerçekten mahvolmuş bir kadın vardı
Ra Ra Rasputin
Russia’s greatest love machine
Rusya’nın en büyük aşk makinesi
It was a shame how he carried on
Rasputin’in devam ettirdiği bir utançtı bu
But when his drinking and lusting and his hunger
Ama içki içmesi,şehveti ve iktidar arzusu
for power became known to more and more people,
Daha çok ve daha çok insana malumolduğu zaman
the demands to do something about this outrageous
Bu zalim adamla ilgili bir şey yapılmasına dair istekler
man became louder and louder.
Daha yüksek sesli söylenir hale geldi
“This man’s just got to go!” declared his enemies
‘Bu adam şimdi gitmeli’ diye ilan etti düşmanları
But the ladies begged “Don’t you try to do it, please”
Ama kadınlar yalvardı : ‘Lütfen bunu yapmaya çalışmayın’
No doubt this Rasputin had lots of hidden charms
Şüphe yok ki bu Rasputin’in birçok gizli büyüleri vardı
Though he was a brute they just fell into his arms
Bir canavar olmasına rağmen tam kucağına düşüyorlardı
Then one night some men of higher standing
Sonra bir gece bazı itibarlı adamlar
Set a trap, they’re not to blame
Tuzak kurdular,(görünürde)bu işin sorumlusu değiller
“Come to visit us” they kept demanding
‘Bizi ziyarete gel’ diye talepte bulunmaya devam ettiler
And he really came
Ve Rasputin gerçekten geldi
{Ra Ra Rasputin
Lover of the Russian queen
Rus Kraliçe’nin sevgilisi
They put some poison into his wine
Şarabına biraz zehir koydular
Ra Ra Rasputin
Russia’s greatest love machine
Rusya’nın en büyük aşk makinesi
He drank it all and he said “I feel fine”
Şarabın hepsini içti ve ‘kendimi iyi hissediyorum’ dedi
Ra Ra Rasputin
Lover of the Russian queen
Rus Kraliçe’nin sevgilisi
They didn’t quit, they wanted his head
Adamlar vazgeçmedi ve onun kellesini istediler
Ra Ra Rasputin
Russia’s greatest love machine
Rusya’nın en büyük aşk makinesi
And so they shot him till he was dead
Ve bu yüzden ölünceye kadar ateş ettiler
Oh, those Russians
Ah şu ruslar !
