Adı “önceden gören” anlamına gelen Prometheus, titanların soyundan gelmektedir. İnsanların yaratıcısı ve onlara ateşi veren kişi olarak tanınır. Peki “önceden gören” başına gelecekleri adı gibi görebilseydi, bu olanlara yine de izin verir miydi?
Prometheus ve ateş efsanesi bizi ciddi bir soru üzerinde düşündürüyor: Prometheus yangını yani ateşi Zeus’tan çalmasaydı, insanlık ne yapardı? Ancak Yunan Mitolojisindeki yaramaz Titan onu çaldı ve bu ölümlüler tarafından kutlanırken, Prometheus tüm Tanrıların Tanrısı tarafından acımasızca cezalandırıldı.
Bu Prometheus’un eylemini şimdiye kadarki en büyük suçlardan biri olarak kabul ederek – Prometheus’un Zeus’u ilk kez kandırması olmasa da – Kudretli Tanrı, Prometheus’u kartalın ebedi olarak yenilenen karaciğerini her gün yiyeceği kayaya zincirlemişti.
Ölümlülerle ölümsüzler arasında ne büyük bir tartışma! Sanatsal ifadeler ve tiyatro oyunları için ne harika bir hikaye! Ve en önemlisi, bu ceza Prometheus ve Zeus’un hikayesinin sonu değildi. Ama en baştan başlayalım.
Prometheus ve Zeus
Prometheus, Titanların ünlü Titan Savaşı’nda Titanomachy’de kendisine karşı verdiği savaşı kabul etmeyen öfkeli Zeus tarafından bir noktada Tartarus’a gönderilen Titanlardan biriydi.
Ancak Prometheus doğrudan savaşa dahil değildi, bu yüzden Zeus onu Tartarus’tan kurtardı ve ona bir görev verdi; sudan ve topraktan bir adam oluşturma. Prometheus görevi başardı, ancak yaratılışı üzerinde çalışırken, erkeklerden hoşlandı. Tanrıları ve onların hiyerarşisini pek umursamadı ve onlar tarafından ne kadar dostça davranılırsa davranılsın, ölümsüzlerin yanında olmak çok daha rahattı. Her durumda, Zeus’un fikri alışılmadık güce sahip adamlara sahip olmamaktı. Ama Prometheus diğerini düşünüyordu ve Zeus’un özellikle hassas olduğu güçlerden birini çalmaya karar verdi; ATEŞ.
Prometheus Ateşi Çaldı
Ateş çalmayı düşünmek kolaydı ama sonunda biraz daha karmaşık hale geldi. Zekası ile tanınan Prometheus’un acil bir planı vardı – tanrıçaları avluya altın bir armut (bazı versiyonda – elma) fırlatıp bir mesajla kandırmak: “Hepsinin en güzel tanrıçası için”.
Planladığı gibi oldu- tanrılar sahnenin tadını çıkarırken tanrıçalar meyve için kavga başlattı. Hepsinin dikkati dağılmıştı ve Prometheus, Hephaestus’un atölyesindeki ateşi çalarken zorlanmadı. Hephaestus, diğer şeylerin yanı sıra, Yunan ateş tanrısıydı. Prometheus, Tanrıların oyun alanından mutlu bir şekilde ayrıldı ve yanına içi boş bir balkabağı veya oyuk bir kamışla (yoruma bağlı olarak) ateşi aldı ve Dünya’ya getirip insanlara verdi.
Zeus tahmin ettiğiniz gibi oldukça kızmıştı. Prometheus’a defalarca meydan okuduktan sonra, Zeus bunun yeterli olduğuna karar verdi. Yine de, Hephaestus’u, kartalın karaciğerini sonsuza dek yiyeceği Kafkasya Dağı’nda Prometheus’u zincirlemeye zorladı.
Prometheus’un Karaciğerini Yiyen Kartal
Ancak zaman geçti ve Zeus, Zeus’un tahttan indirilmesini öngören kehanetin açığa çıkması karşılığında bir keresinde Prometheus’u serbest bırakmayı teklif etti. Prometheus reddetti. Ancak çok daha sonra Zeus’un oğlu Herkül, Kafkasya Dağı’nın önünden geçen On İki İşi tamamlamak için yaptığı yolculukta Prometheus’u gördü ve kartalı öldürmeye ve zincirlenmiş Titan’ı serbest bırakmaya karar verdi. Zeus başlangıçta çok kızmıştı ama sonunda Prometheus’a özgürlüğünü vermeyi kabul etti.
Zeus, Prometheus’un cezasını sonsuza dek hatırlatmasını istediğinden beri bir çeşit özgürlük – Prometheus’a içinde bulunduğu zincirlerden çelik bir yüzük yapmasını ve o yüzüğü takmasını emretti. O zamandan beri, insanlık Prometheus’u kutlamak ve yardımını anmak için yüzükler yaratmaya başladı.
